In een wereld die soms verscheurd lijkt door conflicten, verdeeldheid of onzekerheid, zoeken we naar gebaren die verbinden. Een kraanvogel – kwetsbaar en krachtig tegelijk – staat wereldwijd symbool voor vrede, hoop en herstel. Door samen kraanvogels te vouwen, geven we vorm aan die hoop.

Met elke vouw groeit een zwerm van verbondenheid: op pleinen, in buurthuizen, op scholen en in bedrijven verschijnen tafels waar handen samenkomen. Iedere kraanvogel  vertelt een persoonlijk verhaal, maar samen worden ze een collectief gebaar van verlangen naar vrede.

Het project Hoopvouwen nodigt iedereen uit om stil te staan, te reflecteren en hoop tastbaar te maken. We bouwen letterlijk en figuurlijk aan een stad vol van verbinding, eindigend op de Internationale Dag van de Vrede (21 september).

Want vrede begint klein – met een ontmoeting, een gedeeld moment, een vouw.

Van één vogel maken we een zwerm.
En een zwerm kan vliegen en blijven vliegen.

Zouden wij vouwen?

Bij BLOMMM in Gent, specialist in het creëren van blommmekes die recht van ’t veld komen, groeide stukje bij beetje een zwerm origami kraanvogels. Dat maakte iets los, zowel bij de plooiers zelf als bij mensen die de winkel bezochten. 

Enkele straten verder raakte Atelier De Bron, van het Psychiatrisch Centrum Gent-Sleidinge, geïnspireerd om een eigen zwerm vol hoop te vouwen en stukje bij beetje groeide het idee. Wat als de kraanvogels door de hele stad zouden zwermen? En verder?

Kraanvogels spreken in veel culturen tot de verbeelding, maar in Japan zien ze het pas echt groots. Al eeuwenlang bestaat daar Senbazuru. Letterlijk ‘duizend kraanvogels’.

Er bestaat een heel oud boekje, de Senbazuru Orikata (Kyoto, 1797). Orikata is een oud woord voor origami en het boekje zou het geheim vertellen van het vouwen van duizend kraanvogels. Het staat vol tekeningen en onbegrijpelijke instructies, met ook elke keer een gedicht erbij. 

↑ 
uit
Senbazuru Orikata
(Kyoto, 1797)

Oorspronkelijk vouwde je duizend kraanvogels om voor jezelf of een geliefde een lang leven te wensen. Later evolueerde dat naar een wens om te herstellen van een ziekte, of voor geluk, of voor wereldvrede.

Duizend origami kraanvogels vouwen vraagt bovendien geduld, toewijding, verstilling en een bijna meditatieve focus.

Wacht, wereldvrede?

Sadako Sasaki was in 1945 een jong meisje in Hiroshima. Ze overleefde de atoombom, maar op haar elfde bleek ze leukemie te hebben als gevolg van de stralingen van de bom. Een vriend vertelde haar over de legende van de duizend kraanvogels en ze begon te vouwen. In sommige versies van haar verhaal haalde ze de duizend niet, in andere vouwde ze er veel meer. Genezen deed ze niet, maar ze deed de wereld wel een symbool van vrede en hoop in uitdagende tijden cadeau.

Vandaag vouwen we over de hele wereld kraanvogels om heel veel redenen.

HOOPVOUWEN begon in Gent bij BLOMMM en De Bron, maar zwermt snel uit. Doorheen de hele stad, in de Sint-Pietersabdij en andere historische huizen, in parken, op pleinen, op scholen, in bibliotheken en ook ver buiten Gent vliegen zwermen.

Ze vliegen en blijven vliegen.

We keken naar de zwerm. Bart en ik. 
We hadden een wandeling gemaakt van het centrum om de hoek naar BLOMMM. 
Voor wat schoonheid, poëzie en lekkere koffie. 
Niet alleen in Barts leven was het woelig water.
Ook onze plek en haar atelier staan op losse schroeven.
Herstructurering, verandering, turbulentie.
We hadden nood aan hoop en verbinding.
Iets van samen. 

“Het atelier kan ook wel zo'n zwerm gebruiken denk ik, niet?", vroeg ik aan Bart. 
Het werd een warme, gastvrije koffie met drie. Paulien, Bart en ik.
En we dachten na.
Laat ons iets doen met de stad. 
En alle anderen die verwonderd raken door de zwerm van BLOMMM. 

We gingen vouwen. 
In ons atelier.
We vonden elkaar terug.
We gingen spreken.
Met elkaar.
Nestjes van andere afdelingen komen nog steeds toe.
En zwermen spoedig uit. 

— Valerie en Bart, Atelier De Bron